Engelli istihdam hakları hakkında bilinmesi ve bu haklardan yararlanmak, engelli vatandaşlarımız için son derece önemlidir.
Engelli istihdam hakları, engelli vatandaşlarımızın çalışma hayatındaki işleyişlerini ve durumlarını kolaylaştırmak adına sağlanan bir takım haklardan oluşmaktadır. Buna göre sosyal hayattan kopmamak ve engelli vatandaşlarımızın çalışma hayatlarına adapte olmasını sağlamak amacıyla düzenlenen istihdam hakları, engelli vatandaşlarımızın işlerini biraz olsun daha da kolaylaştırmakta ve onlara daha rahat çalışma şartları sunmaktadır.
Bu sayede engelli vatandaşlarımız çalışma hayatından ve sosyal hayattan kopmadan daha iyi çalışma şartları altında çalışabilmektedirler. Bu yüzden engelli istihdam haklarının bilinmesi ve bu haklardan yararlanılması engelli vatandaşlarımız için son derece önemlidir.
4857 Sayılı İş Kanunu kapsamındaki 50 ve üzeri işçi çalıştıran kamu işyerlerinde %4, özel sektör işyerlerinde %3 olarak engelli çalıştırma oranı belirlenmiştir.
657 sayılı Devlet Memurları Kanununa göre; kurum ve kuruluşlar çalıştırdıkları personele ait kadrolarda %3 oranında engelli personel çalıştırmak zorundadır. %3’ün hesaplanmasında ilgili kurum veya kuruluşun (taşra teşkilatı dâhil) toplam dolu kadro sayısı dikkate alınır.
Engelli İstihdam haklarını genel olarak incelersek;
Engelli vatandaşlarımız için açılacak olan kadrolar, düzenlenen mevzuata göre ayrılmaktadır. Buna göre yapılacak olan bu düzenleme ile taşra teşkilatı dahil olan bütün dolu memur kadro sayılarının yüzde 3’lük kısmı dikkate alınarak kadro açılmaktadır. Bunun yanı sıra devlet kademesindeki kadro durumu ise, engelli çalışan açığı bulunduğu sürece yapılabilmektedir.
Kamu kurum ve kuruluşlarında engelli personel alımları, yapılacak olan sınav süreci ile başlamaktadır. Devlet kadrolarında her zaman engelli vatandaşlar için açılan kadroların doldurulması amacıyla her yıl belirli dönemlerde sınavlar yapılmakta olup, yapılan bu sınavların sonuçlarına göre istihdam gerçekleşmektedir. Buna göre yapılacak olan sınav duyuruları Devlet Personel Daire Başkanlığı tarafından Resmi Gazetede ve pek çok ulusal gazetelerde yayınlanır. TRT aracılığı ile de yapılan bu sınav duyurularının ardından kurumlar tarafından sınav duyurusuna ilişkin talepte bulunulur. Yapılacak olan bu talep doğrultusunda kişilerin yapacakları işin özelliği gerektirmediği sürece engel grupları arasında herhangi bir ayrım yapılamamaktadır. Bunun yanı sıra özürlülük oranlarına da herhangi bir üst getirilemez.
Engelli vatandaşların mesai saatlerinin düzenlenmesi durumu, genel olarak kamu kurum ve kuruluşlarında sağlanan haklardan bir tanesidir. Bu duruma göre;
Engelli olarak devlet dairelerinde görev yapan vatandaşların günlük çalışma saatlerinin başlaması ve bitiş zamanlamaları, kişinin öğle arasındaki dinlenme süresinin durumu gibi durumlar kurum tarafından düzenlenmesi gereken haklardır. Bunun yanı sıra engelli vatandaşların kesinlikle gece vardiyasında çalıştırılması yasaktır. Eğer kendi isteği mevcut ise engelli vatandaşlar gece vardiyasına çalışabilir.
Yukarıda belirtilen durumlar engelli vatandaşların çalışma saatleri ile ilgili düzenlenmesi gereken çalışma saatleri haklarıdır. Engelli vatandaşlarımızın dikkat etmeleri gereken en önemli nokta ise çalışma saatlerinin çalıştıkları bölgede yer alan üst amir tarafından düzenlenmesi gerektiğidir. Buna göre bu vatandaşlarımızın bu durumu bilmeleri ve haklarını savunmaları ilerde yaşanacak olan mağduriyet durumlarını ortadan kaldırmak adına son derece önemlidir.
4857 sayılı iş kanunu kapsamında engelli kişiler gece vardiyasında çalıştırılamaz. Gece vardiyası saatleri 20.00 ile 08.00 olması nedeniyle bu saatler arasını kapsamaktadır.
Haftalık çalışma iş saat süresi 45 saat olmakla beraber engelli çalışanlar için herhangi bir çalışma süresi belirtilmemiştir. İş kanununda engelli kişilerin fazla çalışma yapamayacağına dair bir hüküm bulunmamaktadır.
Engelli çalışan kişilerin fazla mesai yaptırılmasına yönelik herhangi bir kanun hükmü bulunmamaktadır. Ayrıca engelli çalışanın sağlık kurul raporunda herhangi bir sağlık sorunu bulunması ve bu nedenle fazla mesai yapamayacağına dair bir ibare bulunursa bu kişiler fazla çalıştırılamaz.
Engelli vatandaşlarımızın istihdamlarını sağlamak amacıyla devlet tarafından açılan pek çok meslek edindirme kursu bulunmaktadır. Buna göre İş Kur’un halk eğitim merkezleri, belediyeler ve mesleki eğitim merkezleri gibi pek çok merkezlerinden her zaman düzenli aralıklarla meslek edindirme kursları açılır. Açılan bu kurslar pek çok engelli vatandaşımızın yeniden çalışma hayatına katılmalarına ve istihdamın sağlanması adına son derece önemlidir.
İŞKUR, her yıl olmak üzere kurslar düzenlenmekte ve binlerce kişiye İŞKUR istihdam hakkı tanınmaktadır. İŞKUR kurslarına başvuru doğrudan kurum üzerinden yapılmakta olup devamlılık son derece önemlidir. Genel olarak İŞKUR kurslarını incelemek gerekirsek;
gibi meslekler en çok rağbet gören gruplardır.
Engelli sayısal oyun bayi başvurusu, vesayet ve zihinsel problemi olmayan 18 yaşını doldurmuş engelli kişi Milli Piyango Genel Müdürlüğü tarafından verilen sayısal oyun bayiliğine başvurabilir.
GÜNDEM
24 Ocak 2025GÜNDEM
24 Ocak 2025GÜNDEM
24 Ocak 2025GÜNDEM
24 Ocak 2025EKONOMİ
24 Ocak 2025ENGELLİ
24 Ocak 2025ENGELLİ
24 Ocak 2025Veri politikasındaki amaçlarla sınırlı ve mevzuata uygun şekilde çerez konumlandırmaktayız. Detaylar için veri politikamızı inceleyebilirsiniz.